A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Heilige oorlog


Engelen scanderen  hun strijdlied Vrede op aarde in de mensen van Gods welbehagen. Naar een schilderij van Govert Flinck uit 1639

Heilige oorlog (zie ook Harmageddon)

“Vrede op aarde  in de mensen van Gods welbehagen” luidt de Kerstboodschap”

Maar die vrede betekent een oorlogsverklaring jegens alle machten die Gods verlossingplan bestrijden.

Tenten van Abraham. Gods verlossingslplan begint bij de roeping van Abraham 

 Dit verlossingsplan voor onze gebroken en geschonden wereld begint bij de roeping van Abraham en de verkiezing van Israël.

Daarmee wordt ook het verzet tegen Gods plan geboren namelijk het  verzet tegen Abraham en zijn nageslacht. Een heilige oorlog dus. Dat wordt wel heel duidelijk in Egypte als de farao - die Jozef niet gekend heeft-  aan  het nageslacht van Abraham de oorlog verklaard. Mozes moet uit de weg geruimd worden. Maar God kiest duidelijk partij voor Abraham. Hij maakt zich niet bekend als de God van sterren en planeten, maar als de God van Abraham, Isaak en Jakob, want uit dit geslacht zal de Messiaanse Koning geboren worden. Via dit geslacht wil Hij mens worden. Dit stuit op een enorm verzet tegen dit geslacht en tegen de Messiaanse koning. De oorlog van Israël tegen de Filistijnen en tegen de Kanaänieten lijkt op een ordinaire stammenoorlog, maar het is in wezen een Heilige Oorlog.

Betlehems stal ( afbeelding 1893)

Advent

 Advent is het Latijnse  woord  voor komst. In deze tijd vieren wij de komst van God als baby in Betlehem. Maar Hij komt terug hoor! Aan het einde der tijden! Dan komt Hij terug om zijn overwinning te vieren over alle  machten die het menselijk leven kapot maken:  verloedering, oorlog en ziekte. De laatste vijand is de dood. Niemand had meer op die dag gerekend. Zie, Ik kom als een dief (Openb.16:15) Waar?

 

 

Waterschacht opgegraven in Megiddo

In Harmagedo. Dat betekent har= berg van Megiddo

Dat is in Openb. 16: 15 de  symbolische plaats van het eindgericht. Bij de berg van Megiddo (Har Megiddo)  zijn  zo veel veldslagen geleverd dat  de naam een symbool werd voor de laatste definitieve strijd aan de rand der geschiedenis. Dat zal na Betlehem de tweede  advent of komst zijn van de Messiaanse koning! Zie verder bij Megiddo en bij Heilige Oorlog. 

Ook de moslims kennen een heilige oorlog. Hier zien we de Kaaba in Mekka

Betlehem  en  Psalm 2

 

Als we Psalm 2 naast Lucas 2 leggen, komt Betlehems stal in de ruimte van het wereldgebeuren te staan.  Dan zien we een  onvermoed diepteperspectief. Dan zien we dat er een Heilige Oorlog aan de gang is, waarvan wij geen vermoeden hadden. Wat staat er dan in Psalm 2 voor bijzonders? Ik lees  deze  psalm eerst in de NBV  “Bewijs eer aan zijn zoon met een kus, anders ontvlamt zijn woede, en uw weg loopt dood. Want bij het geringste ontsteekt hij in toorn. Gelukkig wie schuilen bij hem. In de NBG vertaling lees ik “Kust de Zoon, opdat Hij niet toorne. Nu kun je je afvragen:Is dat ons aandeel in die Heilige Oorlog? Is geloven niet voldoende? Moeten  we God de HERE ook omhelzen, en kussen? Gaat dit niet te ver? Gingen de Middeleeuwse mystici niet te ver toen zij met God omgingen als met een Geliefde? Kun je ook te intiem met God worden?

De  Hebreeuwse werkwoordsvorm  van het werkwoord ‘kussen’ wijst op een innig en herhaald kussen. Het gaat zeker niet om een vluchtig gebaar Kun je ook te intiem met de heilige God worden?

 

Kust de Zoon opdat Hij niet toorne

 

Wie worden toch met deze woorden aangesproken? Wel, dat zijn allereerst de koningen der aarde. De mannen met de sterke vuist, de machtigen. Het zijn de mensen die op aarde de lakens uitdelen en het voor het zeggen hebben. Zij zijn onderweg. Zij zijn samen op weg met de koning van Jeruzalem. Deze koning van Jeruzalem wordt in het Oude Testament Gods gezalfde genoemd. Met hem zijn die koningen allemaal op weg naar de Dag van het Gericht van de grote Koning der koningen. In Israël was de koning Gods Gezalfde. Aan Hem hadden de koningen der Kanaänieten en de, Amorieten een grote hekel. Ze waren vazalkoningen en onderworpen aan koning David in Jeruzalem. Maar ze hadden een samenzwering op touw gezet tegen die koning van Israël. Ze hadden de oorlog verklaard aan Gods gezalfde. “Weg met die koning van Jeruzalem”  riepen ze. (Psalm 2).De psalmdichter zegt dat zij op weg zijn naar de Dag van het Gericht, de Jom Jahweh in het Hebreeuws In de Heilige Oorlog zullen zij voorgoed verslagen worden..”Gij zult hen verpletteren met een ijzeren knots, hen stukslaan als pottenbakkerswerk”. Nou dat is krasse taal. Maar deze psalm reikt veel dieper dan het aardse Jeruzalem.

Het is “tenslotte-taal”, dat wil zeggen wat er gebeuren gaat op de dag van het laatste gericht, dat wil zeggen op de laatste en definitieve Advent (komst) van Hem die in Betlehem is geboren. Als God de HEER komt om levenden en doden te oordelen. Mogen wij in deze adventstijd ook eens denken aan die allerlaatste Advent?

Als er een definitief einde komt aan de Heilige Oorlog.  God is in de hemel. Hij ziet het dwaze verzet tegen de door Hem gezalfde koning. Hij moet er om spotlachen (Ps 2:4). Als het niet goed komt tussen de vazalkoningen en de Zoon van God is hun ondergang bezegeld. Is er voor hen nog een uitweg nu zij onderweg zijn naar de dag van het gericht?  Jazeker; Kust de Zoon, opdat Hij niet toorne en ge onderweg niet te gronde gaat.(Ps 2:12)

 

Ook wij zijn onderweg

 

Ook wij zijn met die koningen uit een grijs verleden onderweg. Laten we dat zware woord maar eens gebruiken. We zijn onderweg naar de dag van het gericht, de dag van het rechtzettende handelen van God. Maar onderweg -zijn is genadetijd  krijgen. Tijd om de waarheid onder ogen te zien. Wie is  ten diepste die koning over Sion, die God tot koning heeft gesteld op zijn heilige berg? Over wie gaat het in Psalm 2 :9?

Over welke koning gaat het toch in vers 8? Ik zal volken geven tot uw erfdeel, de einden der aarde tot uw bezit. Het antwoord vinden we in Lucas 2. Daar lezen we dat van het geboren Kind in de voerbak van Betlehem twee dingen worden gezegd;

Hij is de door God gegeven eeuwige koningHij is de door God verwekte Zoon waar Psalm 2  van spreekt.    “Deze Jezus zal groot zijn en Zoon des Allerhoogsten genoemd worden en Hij zal als koning over het huis van Jakob heersen tot in eeuwigheid.

In het kerstevangelie staat deze Zoon in het midden. Maar ook hier zien we weer de Heilige Oorlog ontbranden als  Herodes de geboren koningszoon uit de weg wil ruimen. Alle anderen - van keizer Augustus tot Maria - moeten er aan meewerken dat deze door God gezalfde Koning op de rechte tijd, op de juiste plaats en in de geslachtslijn van David geboren wordt. Het gebeurt allemaal in het schema van psalm 2. Ook daar staat de door God gezalfde koning in het centrum. Machtige tegenstanders worden tot figuranten gedegradeerd.

Vredevorst

De Vredevorst is geboren. Straks zal Hij al zijn vijanden ‘verpletteren met een ijzeren knots’. Allen die Hem hier al omhelzen, worden  burgers van zijn  Vrederijk. Kerstfeest is meer dan romantiek, een kerkje, een klokje en een kaarsje, engelenhaar een dennengroen. Het kerstevangelie gaat over een nieuw leven onder de heerschappij van Gods gezalfde Koning . Het gaat ook over de toekomst waarheen Hij onderweg is. De oproep om de Zoon te kussen komt tot ons in de vorm van een vraag van Jezus Zelf: Simon,zoon van Johannes, heb je Mij lief?  (Joh.21:15).

Oude Testament

 

De Heilige Oorlog in het Oude Testament wordt met andere middelen gevoerd dan in het Nieuwe Testament. De Bijbel is anders dan de kor’an. De Bijbel is een weg. De Bijbel volgt een  traject van toen naar later, van Oud naar Nieuw Testament. De Bijbel bevat geschiedenis, heilsgeschiedenis. Het Oude Testament zegt: zo is het begonnen – om ons vervolgens op een weg naar voren mee te nemen. Hoe is het dan begonnen? Zoals het begonnen is bij alle volken. Met het zwaard heeft Israël zich een plek veroverd. David was een man naar Gods hart, maar reken maar dat het een echte vechtersbaas was! Met geweld heeft hij zich een positie verworven binnen de volken. Met geweld heeft Israel zich kunnen bevrijden van de Filistijnen. Het boek Richteren vertelt er van. Zo kan en mag het nu niet meer, maar zo is het wel begonnen. Het Koninkrijk van God is begonnen met de roeping van Abraham en met de vestiging van Israël in Kanaän.

 

Door de Geest

De vijanden van het Godsvolk zijn echter niet verdwenen. We moeten de strijd van dit  volk overnemen. De Heilige Oorlog wordt gecontinueerd. De vechtlust en de strijdvaardigheid moeten blijven, maar nu moet er met andere middelen gevochten worden:”Niet door kracht noch door geweld, maar door mijn Geest zal het geschieden (Zach. 4:6) Het is vooral Dostojevski geweest die ons eraan herinnerd heeft dat de mensenwereld een slagveld is tussen God en duivel. Daar wordt een heilige oorlog gevoerd,  een geestelijke strijd,waar zeer velen in onze tijd geen antenne meer voor hebben. Velen zijn in deze platgeslagen tijd stekeblind voor de dimensies van deze titanenstrijd die aan de gang is.  

Dostojewski

 

Dostojewski heeft met profetische blik de Heilige Oorlog tussen het rijk van God en het rijk der duisternis belicht. Het slagveld van deze worsteling is het mensenrijk. Hij plaatst de mens tegen de achtergrond van de  eeuwigheid!

We hebben niet slechts  te maken met mensen van vlees en bloed (Efeze 6!). Ook nu zijn demonische krachten in de aanval om ons los te maken van de levende Christus. Ook nu zaait Christus’ vijand onkruid tussen de tarwe. Zelfs de theologie kan hij daarvoor gebruiken! De boze heeft immers de tactiek der metamorfose. Hij wil verleiden als engel des lichts. Daarom is het dus niets bijzonders als ook zijn dienaren zich voordoen als dienaren der gerechtigheid (II Cor. 11 : 15).Maar Jezus Christus is Overwinnaar en onze volharding rust in zijn voorbede.In Schuld en boete wordt vooral de enkeling als rebel tegen God uitgebeeld: Raskolnikov, de mens die zich als een schaar heeft losgeknipt uit alle relaties. Met de mensen en met God. Naar eigen goeddunken verzet hij de grenspalen van goed en kwaad. Hij is de autonome mens die vrij wil zijn. Maar boven de afgronden der menselijke opstandigheid  staat toch de koepel van Gods vergeving.

Zuipers en zwakkelingen mogen leven van de genade van de Gekruisigde

 

Gebroeders Karamazov

 

In gebroeders Karamazow  laat Dostojewski zien dat er een donker reservoir van gemeenschappelijke schuld is. Het huis der Karamazows is het huis der mensheid. Niet alleen de enkeling, maar ook wij allen hebben deel aan de erfmassa van Adam. Fjodor Karamazow,  een artiest der zonde, een mammondienaar met woeste zinnelijkheid, is de tronk waaraan de loten groeien. De één heeft bloed aan zijn vingers,de ander bloed aan zijn geest.

Er is echter  in dit boek nog een andere figuur namelijk Aljosja, hij is een beelddrager van Jezus Christus. In Hem breekt het rijk van de genade aan. Aljosja blijft toch een Karamazow, een goddeloze  maar  gerechtvaardigd, een rebel, maar vrijgesproken, een zondaar, maar begenadigd!

Nogmaals de Bijbel is een weg, een traject. De middelen verdiepen zich. En wie zijn nu de vechtersbazen in de geestelijke Jihad?  Dat zijn de mensen van Gods welbehagen. Dat zijn volgens de Schrift degenen die zich zoals Aljosjha willen  schikken onder het regiem van de Messiaanse Koning. De ootmoedigen zullen immers de aarde beërven!